Qiymətli kağızlar bazarından kapital cəlb etməyin yolları

Bazar iqtisadiyyatı şəraitində şirkətlər üçün borc vəsait (kapital) cəlb etməyin bir neçə üsulu vardır və bunlar içərisində bank kreditləri ilə yanaşı qiymətli kağızlar bazarından kapital cəlbi də xüsusi yer tutur. Qiymətli kağızlar bazarı investorlara əlavə gəlir qazanmaq imkanı yaratdığı kimi, müxtəlif şirkətlərə də borc vəsaiti və ya kapital cəlbi üçün geniş imkanlar təqdim edir.
Bəs qiymətli kağızlar bazarından necə vəsait (kapital) cəlb etmək olar?
Bu istiqamətdə qiymətli kağızlar bazarı şirkətlərə iki əsas alternativ təqdim edir:
- İstiqraz buraxılışı (emissiyası)
- Səhm buraxılışı (emissiyası)
İstiqraz emissiyasının xüsusiyyətləri
İstiqraz emissiyasının digər maliyyə imkanlarından bir sıra fərqləndirici və üstün cəhətləri var. Səhm emissiyasından fərqli olaraq, istiqrazların emissiyası zamanı istiqrazları əldə etmiş investorlar şirkətin idarəçiliyində heç bir paya malik olmur. Bu baxımdan idarəçililiyi itirməmək şərti ilə borc vəsait cəlb etmək istəyən emitentlər (qiymətli kağızları emissiya edən şirkət) istiqraz emissiyasını seçirlər. Qeyd edək ki, istiqraz emissiyası bu xüsusiyyətinə görə bank kreditlərindən də müsbət mənada fərqlənir. Həmçinin bank kreditlərindən fərqli olaraq, istiqraz emissiyası zamanı mühüm şərtlərin (faiz dərəcəsi, faizlərin ödənilməsi aralığı və s.) emitent tərəfindən müəyyənləşdirilməsi istiqraz emissiyasını daha da üstün edir.
Səhm emissiyasının xüsusiyyətləri
Səhm emissiyası emitent şirkətlərə öz nizamnamə kapitallarının artırılması üçün əvəzedilməz vasitədir. Lakin səhm emissiyasının imkanları yalnız bununla məhdudlaşmır. Belə ki, səhm emissiyasından əldə edilmiş kapital da digər maliyyə imkanlarında olduğu kimi, şirkətin daha gəlirli fəaliyyəti üçün istifadə edilə bilir. Lakin adi səhm emissiyasının özünəməxsus xüsusiyyətinə görə səhm emissiyası digər maliyyə imkanlarından fərqlənir. Belə ki, səhmi əldə etmiş investorlar şirkətin gəlirlərinə və idarəçiliyinə “şərik” olurlar. Adi səhm sahibləri səhmlər üzrə dividendlərini isə (“şəriklik” payını) yalnız şirkət ili mənfəətlə başa vurduğu təqdirdə ala bilir. Bu isə səhm emissiyasının iki mühüm üstün xüsusiyyətə malik olmasını şərtləndirir:
1.Bank krediti və istiqrazlardan fərqli olaraq, kapital mənbələri (investorlar) emitent şirkətin mənfəətlə fəaliyyət göstərməsinə daha çox maraqlı olurlar.
2.Emitent şirkət dividendlərin ödənilməsində sərbəstdir və investorlar qarşısında ilin sonunda müəyyən həcmdə faiz ödəyəciyi ilə bağlı heç bir öhdəlik götürmür.
Lakin bu zaman nəzərə almaq lazımdır ki, uzunmüddət dividend ödəməyən şirkətlərə investorların marağı azalır.
Bəs qiymətli kağızların buraxılışını (emissiyasını) necə həyata keçirməli?
Qiymətli kağızların buraxılışı (emissiyası) prosesi ümumi halda aşağıdakı mərhələlərdə həyata keçirilir:
-Emissiya barədə qərarın qəbulu
-İnvestisiya şirkətlərinə müraciət edilməsi
-Emissiyanın Maliyyə Bazarlarına Nəzarət Palatası tərəfindən qeydiyyata alınması
-Emissiyanın Bakı Fond Birjasında listinqə qəbulu (ehtiyac olduqda)
-Qiymətli kağızların emissiyasının müvafiq bazarlarda İnvestisiya şirkəti vasitəsilə icra edilməsi və kapitalın cəlbi
Əvvəlcədən düzgün maliyyə alətinin seçilməsi və doğru qərarların qəbulu məqsədilə biz ilk olaraq, lisenziyaya malik İnvestisiya şirkətlərinə müraciət edilməsini tövsiyə edirik.
Qeyd edək ki, emissiyanın icrası kütləvi təklif və ya qapalı yerləşdirmə üsulu ilə həyata keçirilə bilər. Bu üsulların xüsusiyyətləri, üstünlükləri barədə ətraflı məlumatı isə gələn məqaləmizdə təqdim edəcəyik.
Qiymətli kağızların emissiyası barədə daha dolğun məlumatı həmçinin İnvestisiya şirkətlərinə, Listinq Məsləhət Proqramına (LMP) və yaxud Assosiasiyamıza müraciət etməklə də əldə edə bilərsiniz.
Müştərilərin xəbərləri

“OBA” marketlər şəbəkəsinin İnsan Resurslarında beynəlxalq standartlara uyğun yeni mərhələ: SAP HR moduluna uğurlu keçid
SON XƏBƏRLƏR
- 1 həftə sonra
- 4 saat əvvəl
-
4 saat əvvəl
FAB Şirkətlər Qrupu Orta Asiya bazarına böyük həcmli ixraca hazırlaşır
-
-
4 saat əvvəl
"FED-in müstəqilliyini itirməsi halında qızılın qiyməti 5000 dollara çata bilər"
- 5 saat əvvəl
-
5 saat əvvəl
Mal-qaranın və keçi-qoyunların sayı ən aşağı həddə düşüb, ölkəyə ət idxalı 17,5 % artıb
- 5 saat əvvəl
- 5 saat əvvəl
-
5 saat əvvəl
Qeyri-neft-qaz sektorun vergi daxilolmaları 690,4 milyon manat çox olub
-
5 saat əvvəl
"Rebuild Karabakh 2025"də sahibkarlar üçün ödənişsiz stend təklif olunur
- 5 saat əvvəl
- 5 saat əvvəl
Son Xəbərlər

“OBA” marketlər şəbəkəsinin İnsan Resurslarında beynəlxalq standartlara uyğun yeni mərhələ: SAP HR moduluna uğurlu keçid


“Zamex”dən vətəndaş şikayətləri artıb

Azərbaycanda külək turbinləri istehsal oluna bilər - Türkiyə şirkətlərilə görüş keçirilib, Azərbaycana dəvət olunublar

Dolların sabah üçün rəsmi məzənnəsi müəyyən olunub
Ən çox oxunanlar

“Azərşin” ləğv oluna bilər

"Maybo" şirkətinin xalis mənfəəti kəskin artıb

Yanğın hadisələri üzrə fermerlərə 29 min manat ödəniş edilib

AZCON-da yeni təyinat olub

Özəl bank dövlət bankının səhmdarları sırasına daxil olub

"Prime Cotton" 30 illik yubileyində pambıqçılar üçün ənənəvi “Açıq Tarla Günü”nü keçirdi

Batareya Saxlanc Sistemləri qurulur - Azərbaycanda deyil, bütövlükdə MDB-də ilk olacaq
